de dag voordat documentairemaker tom roes in televisieprogramma de wereld draait door vertelt over het verhaal achter de ikea-foto van de rode fiets tegen een brugleuning in amsterdam, sta ik zelf aan de havendijk in den bosch om een bijna even rood rijwiel te kieken. een van de bewerkingen die ik maak is: alle kleur eruit, behalve het rood van de fiets. zoals ook de ikea-foto dus - een ikea-foto die ik overigens nooit eerder heb gezien.
het is tamelijk toevallig dat ik het vraaggesprek met tom roes zie. pas sinds kort kijk ik zo nu en dan weer naar dwdd, na enkele jaren geleden te zijn afgehaakt vanwege het enge grachtengordelgedoe. nu ik weer wel af en toe kijk, kan ik niet anders zeggen dan dat het toch echt wel een goed praatprogramma is - zij het dat mijn ergernissen niet helemaal verdwenen zijn.
maar ja, er gebeurt natuurlijk ook wel heel veel binnen de amsterdamse grachtengordel. want kijk nou eens naar die rode fiets op de brug bij de hoek brouwersgracht/herengracht...
die foto heeft als enige overeenkomst met die van de fiets tegen de vervallen panden van de bossche havendijk, dat het rijwiel rood is en dat alles eromheen bestaat uit grijstinten. een leuk toeval dat het dan een dag na het maken van mijn foto bij dwdd tien minuten lang over een rode fiets in het grijs gaat. aan die fiets van mij zit misschien ook wel een verhaal vast - maar dat ken ik dan helaas niet. de bijna een half miljoen keer verkochte ikea-foto... das andere koek. die is onderwerp geworden van roes' documentaire vilshult en heeft z'n verhaal gekregen. een stockfoto die ikea koos omdat-ie voor het bedrijf zo lekker goedkoop was en die heel veel mensen zo mooi vonden dat ze 'm wel aan de muur wilden hebben.
het is een foto van de argentijnse fotograaf fernando bengoechea, die in 2004 is omgekomen bij de tsunami in sri lanka.
wat is er mis met de foto van bengoechea? ik zou het niet weten. in dwdd werd-ie nogal afgekraakt. tafeldame noraly beyer: "wie wil in godsnaam zo'n foto in z'n huis?". tom roes vond 'm eerst wel mooi, maar liet zich ompraten door zijn vrienden die het een bewijs van wansmaak vonden. "de vieze duiven, volle prullenbak en rommel op de voorgrond, de afgeragde fiets, de bladerloze bomen op de achtergrond, de middelmatige kadrering: het zou de beste foto nog verpesten", aldus roes.
maar het zijn precies de argumenten die ik zou kunnen aandragen om een foto juist goed te vinden. wat is er - zeker voor zwart-witfotografie - mooier dan verval en verloedering? ja, de beelduitsnede had beter gekund, maar ik vind het eigenlijk gewoon een prima plaat.
nou vooruit, één wanklankje dan: het rare rood van het vehikel. het is een soort rood dat naar roze neigt. ik heb stiekem het idee dat ikea hier zelf aan het kwasten is gegaan; bij mijn foto is het de werkelijke kleur van de fiets.
delen via...
- Klik om dit te e-mailen naar een vriend (Wordt in een nieuw venster geopend)
- Klik om op LinkedIn te delen (Wordt in een nieuw venster geopend)
- Klik om te delen op Telegram (Wordt in een nieuw venster geopend)
- Klik om te delen met Twitter (Wordt in een nieuw venster geopend)
- Klik om te delen op Facebook (Wordt in een nieuw venster geopend)
- Klik om te delen op WhatsApp (Wordt in een nieuw venster geopend)
In de VPRO GIDS van deze week staat ’n (te) lang verhaal over die IKEA-foto. ’n Hoop grachtengegorgel.
Beantwoorden