mijn foto op een franstalig boek, dat was me nog niet eerder overkomen, maar nu is de franse vertaling van 'en alles ging aan flarden' uit. met de foto van een jas met jodenster op de omslag van het dagboek van klaartje de zwarte walvisch, de jonge joodse vrouw die in de concentratiekampen vught en westerbork stiekem haar ervaringen opschrijft en deze naar buiten weet te brengen voordat zij in juli 1943 in de gaskamers van sibibor wordt vermoord.

'et tout s’effondre' luidt de franse titel. letterlijk vertaald: en alles stort in. wie de franstalige blurb wil lezen, kan hier terecht.

het is het aangrijpende verhaal van een gewone joodse vrouw, naaister van beroep, dat exemplarisch is voor het lot van de nederlandse joden tijdens de tweede wereldoorlog.
pas in 2009 kwam klaartjes dagboek boven water. het werd kort daarna in nederland gepubliceerd. zelf vind ik het een van de aangrijpendste tweede-wereldoorlogdocumenten.