henk groenendaal (1952-2016)

henk groenendaal voor het grisaille van het gesloten drieluik 'tuin der lusten'
henk groenendaal voor het grisaille van het gesloten drieluik 'tuin der lusten'

het is henk groenendaal niet gegund geweest, de voltooiing van zijn reconstructie van jeroen bosch' drieluik 'tuin der lusten'. de dungense kunstschilder overleed gistermorgen op 64-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker.

de ziekte openbaarde zich in het voorjaar. groenendaal schreef er op zijn weblog voor het eerst over op 1 mei: een heftig verhaal. vervolgens waren er tijden van hoop en desillusie, waarna de ziekte uiteindelijk genadeloos toesloeg.

jarenlang is groenendaal in touw geweest om dit jaar, het jeroen-bosch-500-jaar, zijn project den volke te tonen: het kopiëren van jeroen bosch' bekendste werk, de tuin der lusten. kopiëren is eigenlijk een wat beledigende term voor wat groenendaal beoogde, want hij zou het drieluik van de vijfhonderd jaar geleden overleden bossche schilder niet zomaar naschilderen.

henk groenendaal in zijn atelier
henk groenendaal in zijn atelier

het project was er juist op gericht dit jaar iedereen een kijkje te gunnen in de wereld van jeroen bosch, zijn werkwijze en de materialen en technieken die hij gebruikte. henk groenendaal heeft zich in die materie jarenlang verdiept en was een erkend expert op het gebied van oude schildertechnieken.

ik heb nooit begrepen waarom henk groenendaal bijvoorbeeld niet de kans heeft gekregen in het noordbrabants museum te werken toen daar - dit jaar - de grote jeroen-boschtentoonstelling was. het hele jeroen-boschjaar is een evenement met veel gedoe, poeha,

gebakken lucht en hotemetoten die niet echt willen laten zien waar het bij jeroen bosch werkelijk om gaat, namelijk om kunst. voor mij was de getrouwe reconstructie van de tuin der lusten op zich al een hoogtepunt van het jeroen-boschjaar geweest. maar ergens een atelier-opstelling in een hoekje van het museum, waar de bezoekers aan de hand van het werk van henk groenendaal een prachtige indruk hadden kunnen krijgen van hoe jeroen dat een half millennium geleden heeft geflikt... daar hadden de organisatoren van het jeroen-boschjaar zelf op moeten komen. het zou het toefje slagroom op de taart zijn geweest!

henk groenendaal was ook portretschilder. oud-minister gerrit braks, burgemeester ton rombouts (den bosch), bisschop antoon hurkmans, kunstenares nelleke de laat, burgemeester jan pommer (sint-michielsgestel) - voorbeelden van bekende mensen uit dorp en ommelanden die hij heeft geportretteerd. maar ook veel dorpsbewoners legde groenendaal vast in potlood, krijt en olie- en acrylverf.

zijn kennis van met name de portretkunst droeg hij ook over aan zijn cursisten, die elk jaar hun konterfeitsels van bekende en minder bekende inwoners van den dungen en omgeving exposeerden. zelf heb ik ook een keer voor zijn 'klasje' mogen poseren - en dat-ie me vroeg vond ik wel een hele eer ;-).

henk groenendaal overleed vijfhonderd jaar en een stuk of wat dagen na jeroen bosch, de schilder die hij zo bewonderde. die bewondering - verwondering ook - had hij zo graag op het grote publiek willen overbrengen. publiek dat hem uiteindelijk aan het werk zou kunnen zien in zijn tijdelijke atelier in het bossche zwanenbroedershuis, publiek dat hij precies had kunnen laten zien hoe jeroen bosch werkte - immers, hij ging te werk met exact dezelfde materialen en technieken als zijn middeleeuwse voorbeeld (en voorganger).

op donderdag 8 september 2016 schreef henk op zijn weblog: "als de stad in 2116 stilstaat bij het feit dat jheronimus bosch er 600 jaar eerder overleed en alle namen van nu allang vergeten zijn, hangt er in het bossche zwanenbroedershuis in de vorm van een representatieve replica van bosch’ bekendste meesterwerk één blijvende herinnering aan dat jaar waarin zijn vijfhonderdste sterfdag uitbundig werd gevierd." hij schreef in hetzelfde stukje dat hij inmiddels in 'de verlenging van de verlenging' leefde. maar als hij over honderd jaar gelijk heeft gekregen, komt 'verlenging' in de buurt van eeuwigheid.

we hadden afgesproken dat ik henk dit jaar geregeld met mijn camera zou volgen, dat ik me af en toe zou melden in het zwanenbroedershuis, maar door de openbaring van zijn ziekte is het bij twee keer gebleven: de verhuizing van het drieluik van zijn huis in den dungen naar het zwanenbroedershuis in den bosch en de officiële start van het reconstructieproject in januari. ik koester de foto's.

ik had henk en zijn werk graag al fotograferend willen blijven volgen. het zou me dan nog niet eens zo zeer om de foto's te doen zijn geweest...

zie ook eerdere blogs op beeldenstormer.nl waarin ik aandacht aan henk groenendaal en zijn werk heb besteed.
 
 
 

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *